Voor Nederland zijn gezonde economieën van de eurolanden van vitaal belang omdat ze de belangrijkste partners zijn van Nederlandse bedrijven.
Met het herstelplan voor Europa in Nederland kunnen we de economie in de eurozone robuuster maken door hervormingen en investeringen, evenals toekomstbestendig voor een groene en digitale omslag.
Na een sterke bbp-groei in 2022 koelde de Nederlandse economie af in de eerste helft van 2023. Door de hoge inflatie gaven huishoudens minder uit en liep de export terug. Ondanks de afname van economische activiteiten blijft de arbeidsmarkt krap. De werkloosheid is laag in historisch perspectief en de loongroei is aanzienlijk aangetrokken. De toename van de loonstijging en een geleidelijke daling van de hoge inflatie leiden naar verwachting tot een bescheiden herstel van de reële lonen. Ook wordt een verdere daling van de consumentenbestedingen in de tweede helft van het jaar voorkomen. De jaarlijkse groei in 2023 wordt geraamd op 0,5%, een neerwaartse bijstelling met 1,3 procentpunt ten opzichte van de voorjaarsprognose, voornamelijk als gevolg van de tegenvallende bbp-groei in de eerste helft van het jaar. Lees verder voor uitgebreide informatie over de prognose voor Nederland
Wat doet het Europees herstelplan voor Nederland?
NextGenerationEU, het tijdelijke herstel instrument van de EU, geeft geld om te investeren in ruil voor hervormingen. Bovendien worden de investeringen gericht op sectoren waar Nederland veel belang aan hecht vooral op gebied van de groene - en digitale transitie. Ook de Nederlandse landbouwers kunnen rekenen op steun van de EU om hun boerderijen voor te bereiden op de toekomst.
- Nederland krijgt € 4,7 miljard aan subsidies uit de Faciliteit voor herstel en veerkracht. Er is ook € 443 miljoen beschikbaar in 2021 uit REACT-EU en € 567 miljoen uit het Rechtvaardig Transitiefonds (JTF).
- Nederland zal ook bijna € 1.3 miljard in cohesie-middelen ontvangen uit het reguliere EU meerjarenbudget, evenals € 5 miljard in directe betalingen van het Europees Landbouwgarantiefonds. Er zal ook € 0.5 miljard beschikbaar zijn uit het Europees Landbouwfonds voor Rurale Ontwikkeling.
- De Commissie keurde ook enkele Nederlandse staatssteunmaatregelen goed om sectoren die door de COVID pandemie getroffen waren te helpen. Ook keurde de Commissie eind 2020 het SDE++ schema goed waarmee de Nederlandse overheid € 30 miljard subsidies vrijmaakt voor projecten om de CO2 uitstoot te verminderen.
Meer informatie:
Over REACT-EU: Eerste steunmaatregelen in Nederland goedgekeurd
Over Europese regionale investeringsfondsen
Overeind krabbelen na de coronacrisis
Uitvoering van het herstelplan voor Nederland
De EU-ministers van Economische Zaken en Financiën hebben het Nederlandse herstelplan goedkeurd op 4 oktober 2022. Nederland krijgt tot € 4,7 miljard aan subsidies uit het EU-herstelfonds voor economisch herstel na de coronapandemie en de groene en de digitale transitie. Lees verder.
Bekijk op deze interactieve kaart wat er in Nederland met het geld wordt gedaan.
Nederland dient verzoek in om nationaal EU-herstelplan te herzien met aanvullende energiemaatregelen
Op 6 juli 2023 heeft de Nederlandse regering bij de Europese Commissie het verzoek ingediend voor de opname van aanvullende maatregelen in het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan.
Dit verzoek vindt plaats i.v.m. REPowerEUNL, dat is het EU-plan om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen uit Rusland. Waarbij het draait om betaalbare, veilige en duurzame energie voor Europa.
Subsidie voor energiebesparende maatregelen als waterpompen, zonneboilers etc.
De maatregelen betreffen de opschaling van de reeds in het plan opgenomen Investeringssubsidie Duurzame Energie en Energiebesparing (ISDE). Bedrijven en huishoudens kunnen profiteren van deze subsidieregeling voor het nemen van energiebesparende maatregelen, zoals de aanschaf van warmtepompen, muur-, glas- en dakisolatie en zonneboilers.
Elektriciteitsnet makkelijker kunnen uitbreiden
Daarnaast stelt Nederland nieuwe maatregelen voor om de congestie op het elektriciteitsnet aan te pakken, de uitbreiding ervan te vergemakkelijken en vergunningverlening voor hernieuwbare energieprojecten te vereenvoudigen.
€ 735 miljoen extra
Met deze extra maatregelen kan Nederland aanspraak maken op aanvullende EU financiering (giften) van € 735 miljoen, bovenop het reeds ter beschikking staande totaalbedrag van € 4.7 miljard voor het bestaande Herstel-en Veerkrachtplan.
Nog beoordelen
De Europese Commissie zal de aanvullende maatregelen beoordelen. Als de beoordeling positief is, zal de Commissie een voorstel doen voor een gewijzigd uitvoeringsbesluit van het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan en dit aan de EU-landen sturen ter goedkeuring later dit jaar.
Achtergrondinformatie over het herstelplan voor Europa
In december 2020 zijn de leiders van de EU-landen, het Europees Parlement en de Europese Commissie het eens geworden over een herstelplan dat de economische en maatschappelijke schade die door de coronapandemie is veroorzaakt, moet herstellen.
Via de langetermijnbegroting van de EU en het tijdelijke financieringsinstrument NextGenerationEU stelt de EU in totaal 2,018 miljard euro beschikbaar voor de opbouw van een groener, digitaler en veerkrachtiger Europa.
Wat houdt het herstelplan voor Europa in?
De EU-langetermijnbegroting, waarvan het budget vanwege de coronacrisis werd verhoogd, bepaalt dat meer dan de helft van het herstelbudget naar modernisering gaat: onderzoek en innovatie, de groene en de digitale transitie, en paraatheid, herstel en veerkracht.
Met dit pakket blikt de EU vooruit: volgens de Europese Green Deal wordt het gebruikt om de klimaatverandering tegen te gaan en de biodiversiteit te beschermen. 30% van de EU-begroting gaat naar deze prioriteiten.
NextGenerationEU levert een extra injectie van 806,9 miljard op. Daarvan wordt 723,8 miljard euro via de faciliteit voor herstel en veerkracht (RRF) uitgekeerd in de vorm van leningen en subsidies voor hervormingen en investeringen in de EU-landen.
De Europese Commissie heeft ook een instrument voor technische ondersteuning (TSI) geïntroduceerd om EU-landen op maat gesneden expertise te bieden bij het ontwerpen en uitvoeren van nationale hervormingen om groei te stimuleren. Lees verder over het TSI en enkele van de Nederlandse hervormingsprojecten die worden ondersteund.
Het Europees semester, het kader voor de coördinatie van en het toezicht op het economisch beleid, is eveneens aangepast, omdat het nauw gekoppeld is aan de faciliteit voor herstel en veerkracht. Het moet ervoor zorgen dat het herstel in elk land samengaat met hervormingen.
Om toegang te krijgen tot middelen uit de herstel- en veerkrachtfaciliteit stellen de EU-landen een nationaal herstel- en veerkrachtplan op. Er moet minstens 37% van de uitgaven worden uitgetrokken voor klimaatinvesteringen en 20% voor digitale investeringen en hervormingen. Dat moet uiterlijk in 2026 zijn uitgevoerd.