In de Europese Unie wordt momenteel onderhandeld over de voorwaarden voor een mogelijke digitale euro. Hiermee wordt de basis gelegd voor de invoering voor zo’n munt door de Europese Centrale Bank. Dit zal een aanvulling zijn op contant geld, dat gewoon in omloop blijft.
Wat is de digitale euro?
De digitale euro is een vorm van geld, die te gebruiken is als je digitaal wil betalen in een van de landen met de euro. Anders dan bij een betaling via je bankrekening, waarbij je jouw geld op een commerciële bank hebt staan, zal zo’n digitale munt worden uitgegeven door de Europese Centrale Bank (ECB). Het idee is dat je straks zowel online als offline kunt betalen met de munt. Je kunt er dus ook mee betalen als er om wat voor reden dan ook geen internetverbinding is of als je geen bankrekening hebt.
Over de hele wereld werken banken momenteel aan de invoering van digitale munten. Dit komt omdat mensen overal ter wereld steeds meer digitaal betalen via bankkaarten, cryptomunten of andere betaalvormen. Een eventuele digitale euro zou overigens gewoon naast deze bestaande vormen van digitaal betalen komen.
Wat gebeurt er straks met mijn gegevens als ik met de digitale euro betaal?
De bank waar je straks jouw digitale euro’s kan stallen, mag jouw gegevens alleen gebruiken om jouw betaalrekening te beheren en betalingen te doen, zoals nu ook al het geval is. Ook moet een bank helpen bij het opsporen van witwassen of financiering van terrorisme, maar die uitzondering bestaan nu ook al.
De ECB en centrale banken zullen straks helemaal niet kunnen zien wie de individuele gebruikers van de digitale euro zijn of wat er mee betaald wordt. Zij hebben alleen toegang tot algemene gegevens die nodig zijn om het betalingsverkeer soepel en veilig te laten verlopen.
Kan de overheid straks met de digitale euro precies volgen wat ik met mijn geld doe?
Nee, de digitale euro biedt overheden geen andere mogelijkheden om in jouw betalingsgegevens te kijken dan bestaande betaalmogelijkheden. Overheden volgen nu ook geen transacties van burgers. Online is betalen met de digitale euro straks te vergelijken met andere online betaalmethoden zoals IDeal of Paypal. Jouw gegevens moeten op dezelfde manier beschermd worden. Wanneer je offline betaalt, deel je zelfs nog minder gegevens. Het is dan te vergelijken met cash geld opnemen bij een bankautomaat.
Kan ik straks niet meer met cash betalen?
Als er een digitale euro komt, dan wordt dat een aanvulling op cash. Cash zal blijven bestaan als wettig betaalmiddel. Dat is al zo maar om dit zeker te kunnen garanderen heeft de Commissie vorig jaar een voorstel ingediend om vast te leggen dat brief- en muntgeld ook in de toekomst geaccepteerd moeten worden om te betalen. Ook moeten de landen ervoor zorgen dat cash makkelijk verkrijgbaar is, bijvoorbeeld doordat er genoeg bankautomaten zijn.
Het zal nog wel even duren voordat je echt met een digitale munt kunt betalen. Momenteel onderhandelen het Europees Parlement en de EU-landen over een wetsvoorstel dat de basisvoorwaarden vastlegt voor een mogelijke toekomstige digitale munt. Deze wet is een vereiste voor de invoering van de digitale euro. In die voorwaarden worden bijvoorbeeld de garanties neergelegd voor privacy. Ondertussen onderzoekt de ECB hoe de invoering van zo’n munt praktisch zou moeten verlopen. Waarschijnlijk duurt het nog wel tot minstens 2028 voordat de digitale euro er echt is.