Vluchtelingen uit Oekraïne duidelijkheid bieden over hun juridische status en de EU-landen ondersteunen

Binnen enkele dagen tijd zijn 3 miljoen mensen de EU binnengekomen. Volgens schattingen van de VN zijn meer dan de helft van de vluchtelingen kinderen.  Om op deze ongekende situatie te reageren, is de EU in recordtijd overeengekomen de richtlijn tijdelijke bescherming in werking te stellen om mensen die op de vlucht zijn voor de oorlog in Oekraïne, te helpen. De richtlijn is op 4 maart onmiddellijk in gegaan en biedt nu onmiddellijke bescherming en een duidelijke juridische status voor miljoenen mensen.

Er is een enorme solidariteit  gebleken. Ook de reacties van de autoriteiten zijn indrukwekkend. Er blijven echter reële uitdagingen om ervoor te zorgen dat de nationale stelsels niet overweldigd raken en dat mensen de bescherming genieten die zij verdienen.

Op basis van vragen van de EU-landen stelt de Europese Commissie de volgende operationele richtsnoeren voor, die regelmatig zullen worden geactualiseerd om ervoor te zorgen dat de Commissie de lidstaten bij elke stap — van aankomst tot integratie — ondersteunt:

• Verduidelijken wie voor tijdelijke bescherming in aanmerking komt, bijvoorbeeld ook personen die vóór 24 februari in Oekraïne internationale bescherming of gelijkwaardige nationale bescherming genoten en die op of na 24 februari uit Oekraïne ontheemd zijn geraakt, alsmede hun familieleden.
• Kinderen: de richtsnoeren bevatten een specifiek hoofdstuk over kinderen. Niet-begeleide kinderen en tieners moeten onmiddellijk een wettelijke voogd of een passende vertegenwoordiging krijgen.
• Richtsnoeren om het vrije verkeer zowel voor als na de afgifte van verblijfstitels te waarborgen: Oekraïense onderdanen die in het bezit zijn van een biometrisch paspoort of onderdanen van derde landen die zijn vrijgesteld van de verplichting om in het bezit te zijn van een visum voor kort verblijf voor binnenkomst in de Unie, hebben het recht zich binnen het Schengengebied vrij te verplaatsen nadat zij binnen een periode van 180 dagen voor een periode van 90 dagen tot het grondgebied zijn toegelaten. Voor niet-visumvrije nationaliteiten beveelt de Commissie aan dat de EU-landen van eerste binnenkomst 15-daagse visa aan de grens afgeven en dat andere EU-landen geen financiële sancties opleggen aan vervoerders die personen vervoeren die tijdelijke bescherming genieten maar niet in het bezit zijn van geldige inreisdocumenten. Na de afgifte van een verblijfsvergunning hebben personen met tijdelijke bescherming het recht zich vrij te verplaatsen. Lees verder voor uitgebreide informatie.