Schengengebied: nieuwe regels om het gebied zonder controles aan de binnengrenzen weerbaarder te maken

Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid om de Schengengebied te versterken en ervoor te zorgen dat de EU-landen toegerust zijn voor een snelle, gecoördineerde en Europese respons op crisissituaties, ook wanneer migranten als ‘instrument’ worden gebruikt.  

De Commissie is vandaag met een voorstel gekomen voor:

• Een gecoördineerder beheer van de buiten- en binnengrenzen van de EU door aanpassing van de Schengengrenscode n.a.v. ervaringen met de coronapandemie.
• De regels voor de herinvoering van grenstoezicht aan de binnengrenzen meer stroomlijnen, waarbij elke verlenging gepaard gaat met de nodige waarborging.
• operationele politiesamenwerking en alternatieve maatregelen ondersteunen om ervoor te zorgen dat grenstoezicht een laatste redmiddel blijft
• Instrumentalisering definiëren en maatregelen specificeren die de EU-landen kunnen nemen voor betere grensbewaking.

Het Schengengebied dat uit 26 landen bestaat is een van de grootste successen van de EU;

•  Er wonen meer dan 420 miljoen mensen in die 26 landen
•  Bijna 1,7 miljoen mensen wonen in een Schengenland en werken in een ander land
•  Elke dag passeren ongeveer 3,5 miljoen mensen de binnengrenzen
• Schengen is essentieel voor de werking van de Europese interne markt

Gecoördineerde respons op gedeelde dreigingen

• Nieuw mechanisme voor een gemeenschappelijke reactie in geval van bedreigingen die de meeste EU-landen treffen.
• Bindende regels voor tijdelijke reisbeperkingen aan de buitengrenzen in geval van een bedreiging van de volksgezondheid.

Nieuwe regels om doeltreffende alternatieven voor controles aan de binnengrenzen te stimuleren:

• In overeenstemming met de nieuwe EU-code voor politiesamenwerking, meer en operationele politiecontroles.
• Een meer gestructureerde procedure voor de herinvoering van controles aan de binnengrenzen, met meer waarborgen in geval van eventuele verlengingen.
• Beperking van de negatieve gevolgen van controles aan de binnengrenzen voor grensregio's.
• Aanpak van illegale verplaatsingen binnen het Schengengebied.

Ondersteuning van de EU-landen bij het managen van situaties van instrumentalisering van migratie:

• Meer specifieke maatregelen ter versterking van de grensbewaking.
• Noodprocedure voor asiel- en terugkeerbeheer.
• Operationele ondersteuning door EU-agentschappen (EU-agentschap voor asiel, Frontex, Europol).