Kleinere Europese afvalberg door meer hergebruik, navullen en recycleren van alle verpakkingen tegen 2030

Waarom moeten we actie ondernemen?

Verpakkingen zijn nodig om goederen te beschermen en veilig  te transporteren  maar:

• verpakking en verpakkingsafval hebben grote gevolgen voor het milieu en het gebruik van nieuwe materialen
• er is steeds meer verpakkingsafval — het groeit sneller dan onze economie of onze bevolking. Het verpakkingsafval is de afgelopen 10 jaar in de EU met meer dan 20 % toegenomen en zal tot 2030 met nog eens 19 % toenemen als er geen maatregelen worden genomen.
• In 2020 werd bijvoorbeeld in de 27 EU-landen 177 kg verpakkingsafval per persoon – in totaal 79.3 miljoen ton - geproduceerd.
• Ongeveer 40 % van het plastic en 50 % van het in de EU gebruikte papier is bestemd voor verpakking.
• Hergebruik van verpakkingen is de afgelopen 10 jaar drastisch gedaald. Verpakking veroorzaakt een C02- uitstoot die gelijk is aan de totale C02-uitstoot van een klein en middelgroot EU-land.
• Verpakking verontreinigt bodem en land en veroorzaakt ongeveer de helft van het zwerfvuil op zee.Voor kunststof verpakkingsafval wordt tegen 2030 een stijging van 46 % verwacht.

Doelen van de voorgestelde maatregelen:

• Verpakkingsafval voorkomen en verminderen, onder meer door meer hergebruik- en navulsystemen.
• Alle verpakkingen op de EU-markt tegen 2030 op een economisch haalbare manier recycleerbaar maken.
• Meer gebruik van gerecycleerde kunststoffen in verpakkingen op een veilige manier.
• Minder gebruik van nieuwe materialen in verpakkingen en de sector op schema brengen naar klimaatneutraliteit tegen 2050.

Belangrijkste maatregelen:

• Streefcijfers voor de vermindering van verpakkingsafval in de EU-landen en verplichte doelen voor hergebruik of navulling in sectoren zoals detailhandel en catering.
• EU-brede normen voor oververpakking; maximaal toegestane lege ruimte in verpakkingen van webshops; verbod op bepaalde vormen van onnodige verpakking.
• Ontwerpcriteria voor alle verpakkingen om de recyclingpercentages te verhogen.
• Verplichte composteerbaarheid voor bepaalde soorten verpakkingen, waar compostering gunstig is voor het milieu.
• Verplicht statiegeldsysteem voor plastic flessen en aluminium blikken.
• Etiketten op alle verpakkingen om een correcte afvalsortering door consumenten te vergemakkelijken en overeenkomstige etiketten op recyclingbakken om duidelijk te maken waar elke verpakking moet worden gedeponeerd.

Biogebaseerde, (van natuurlijke grondstoffen gemaakt)biologisch afbreekbare en composteerbare plastic

Deze soorten  plastic, die steeds vaker gebruikt worden in verpakkingen, kunnen verwarrend zijn voor consumenten. De Commissie geeft nu voorwaarden waaraan deze materialen aan moeten voldoen om een positieve bijdrage te leveren aan het milieu:

• Biomassa mag alleen gebruikt worden voor de productie voor bio gebaseerd plastic, als dit verkregen is op een manier die niet schadelijk is voor het milieu. Om ‘greenwashing’ te voorkomen moeten producenten altijd exact aangeven op de verpakking welk percentage gemaakt van de verpakking biogebaseerd is.
• Biologisch afbreekbare en composteerbare kunststoffenplastic, moet terughoudend worden gebruikt. Deze vorm van plastic mag alleen gebruikt worden als het een echte meerwaarde vormt voor het milieu en mag geen excuus zijn om te blijven vervuilen. Plastic dat gebruikt wordt in producten die vaak als zwerfafval eindigen, zou nooit het label biologisch afbreekbaar mogen krijgen.
•  Industrieel composteerbare kunststoffen mogen gebruikt worden in zakken voor de gescheiden inzameling van bioafval, zeer lichte plastic draagtassen, theezakjes, koffiefilters- en capsules en fruit en plantenstickers, maar alleen als zij een aantoonbare meerwaarde bieden voor het milieu en op de juiste manier worden verwerkt op de afvalberg.
• . Verwarrende claims over biologische afbraak van zwerfgevoelige producten verbieden.