Onderzoek in Nederland

Nederland behoort nog tot de kopgroep van innovatieleiders in de EU met een derde plek maar presteert wel lager dan de andere innovatieleiders in de groep. Dat blijkt uit een analyse van het Europees innovatiescorebord 2025, waarbij de Europese landen en regio’s onder de loep zijn genomen. Deze tool beoordeelt de relatieve sterke en zwakke punten van de nationale innovatiesystemen en helpt landen na te gaan op welke gebieden zij hun inspanningen moeten verhogen. Wat belangrijk is voor het concurrentievermogen van de EU in de wereld.

Nederland doet het goed op deze gebieden:

• Publiek-private co-publicaties.
• Buitenlandse promovendi.
• Inwoners met bovengemiddelde digitale vaardigheden. 
   

Het land moet de prestaties verbeteren op de volgende terreinen:

• Hightech-import van buiten de EU.
• Vermarkten van innovaties.
• Export van medium- en hightechproducten.

Sterke stijgingen sinds 2018 op de volgende gebieden:

• Cloud Computing
• Aan duurzaamheid gerelateerde productiviteit.
• Internationale wetenschappelijke copublicaties. 

Sterke dalingen sinds 2018 op de volgende terreinen: 

• Introductie van productinnovaties door het MKB.
• Arbeidsmobiliteit op het vlak van wetenschap en onderzoek.
• Internationale patentaanvragen.

Provincies Noord-Holland en Utrecht

Op regionaal niveau presteert Nederland ook goed. Dit jaar staan vier Nederlandse regio’s de top 25 van meest innovatieve regio’s van 27 EU- landen. Deze twee provincies steken er met kop en schouders bovenuit: de provincie Noord-Holland (11de plek) met Amsterdam en de provincie Utrecht (13de plek) met de stad Utrecht. Deze regio's scoren hoog boven het EU-gemiddelde (respectievelijk 139,4% en 136,2%). Dat komt door:

• een verstedelijking van meer dan 99% in beide regio’s;
• een werkgelegenheid van meer dan 79% in de dienstensector;
• onderzoeksinstellingen van wereldklasse 1. 

De aanwezigheid van belangrijke stedelijke centra zoals Amsterdam en Utrecht versterkt hun rol als innovatiehotspots. Dat wordt versterkt door: een sterke infrastructuur, internationale connectiviteit en een hooggekwalificeerde beroepsbevolking. Beide regio's lopen voorop in de EU qua aandeel ICT-specialisten in loondienst. Dat weerspiegelt een concentratie van kennisintensieve diensten/organisaties. Het innovatievermogen wordt gereflecteerd in een hoog bbp per hoofd van de bevolking – boven de € 60.000 in 2023 – ruim boven het nationale gemiddelde (€ 50.800).  Meer over de andere Nederlandse provincies.

Nederland maakt goed gebruik van EU-steun voor onderzoek, technologie en innovatie. Via het EU-subsidieprogramma Horizon Europe voor onderzoek en innovatie halen Nederlandse ondernemers en kennisinstellingen voor elke ingelegde euro bijna twee euro terug. (Bron: Rijksoverheid).

Een voorbeeld van een innovatief EU-project dat mede mogelijk is gemaakt dankzij EU-geld is Kitepower. Daarbij wordt met oog op klimaatverandering duurzame energie opgewerkt door een vlieger. Bij deze uitvinding is er een mobiel windenergiesysteem bedacht. Daardoor kunnen afgelegen en niet op het net aangesloten gebieden op een concurrerende manier van betrouwbare en schone elektriciteit worden voorzien door ‘vliegerenergie’. Lees het volledige verhaal in onze rubriek Succesverhalen en bekijk ook de andere succesvolle Nederlandse voorbeelden.