Niet langer zullen we toestaan dat Rusland energie als wapen tegen ons gebruikt. Niet langer zullen we toestaan dat onze lidstaten worden gechanteerd. Niet langer zullen we indirect de oorlogskas van het Kremlin spekken.
Sinds Rusland in februari 2022 is begonnen met zijn grootschalige invasie van Oekraïne, hebben we grote inspanningen geleverd om alle invoer van Russische energie stop te zetten. En we hebben goede vooruitgang geboekt.
Vóór 2022 was de helft van de steenkool die we in de EU gebruikten, afkomstig uit Rusland. Deze invoer hebben we volledig stopgezet. De import van olie is in dezelfde periode gedaald van 26 % naar 3 %. In 2014 kwam 45 % van ons gas uit Rusland. Momenteel bedraagt de gasimport nog slechts 13 %.
We hebben reeds een lange weg afgelegd. Maar we hebben ons doel nog niet bereikt. Vorig jaar heeft de EU 23 miljard euro aan Rusland betaald voor onze energie-invoer. Dit moet stoppen. We kunnen onze economie, onze samenleving en onze veiligheid niet langer afhankelijk laten zijn van Poetin.
Daarom heeft de Commissie een routekaart goedgekeurd voor de voltooiing van de uitfasering van de invoer van energie uit Rusland.
Door de in deze routekaart uitgestippelde weg te volgen, zullen nieuwe gascontracten tegen het einde van dit jaar worden verboden en zal een derde van de huidige invoer uit Rusland worden geschrapt. Verder wordt voorgesteld de resterende invoer van Russisch gas in het kader van bestaande langetermijncontracten tegen eind 2027 stop te zetten.
Elke lidstaat zal concrete plannen indienen om zijn invoer van Russische energie geleidelijk af te bouwen. Om deze inspanningen te ondersteunen, zullen we nieuwe regels invoeren om de transparantie te vergroten, door de monitoring op en de traceerbaarheid van Russisch gas te versterken.
We zullen met name onze maatregelen aanscherpen ter bestrijding van de Russische schaduwvloot waarmee olie illegaal op onze markt komt. We zullen missies uitvoeren om maritieme routes te bewaken en te monitoren, verdacht gedrag op te sporen en illegale maritieme activiteiten te ontmoedigen.
En onze focus reikt verder dan fossiele brandstoffen. We zullen nieuwe beperkingen invoeren om de Russische invoer van nucleair materiaal af te bouwen en onze eigen Europese nucleaire toeleveringsketens te versterken.
Alle acties in onze routekaart volgen een stapsgewijze aanpak. We zullen dit samen op een geleidelijke en gecoördineerde manier doen, waarbij de voorzieningszekerheid wordt gehandhaafd en de gevolgen voor de prijzen tot een minimum worden beperkt.
Waar eindigt deze routekaart? Wat is onze eindbestemming?
Ons uiteindelijk streefdoel is tegen eind 2027 alle invoer van Russisch gas stop te zetten. Samen zullen de maatregelen in deze routekaart Russische energie in al haar vormen daadwerkelijk van de EU-markten weren.
Dit doel bereiken is geen geringe opdracht. Het zal vele inspanningen vergen. Maar het is haalbaar. En het is nodig.
Niet alle lidstaten importeren energie uit Rusland. Maar alle lidstaten worden wel bedreigd door de Russische energiechantage en de oorlogsmachine van Poetin. Daarom moeten we allemaal samen optreden.
Dit doen we om onze veiligheid te behouden. Maar ook om onze sterkte te benutten. En om onafhankelijker te worden, waarbij we onze economie en samenleving robuuster maken met onze eigen schone, betaalbare energie, die doorheen een volledig geconnecteerde energie-unie stroomt.
Op 6 mei hebben we beslist op energiegebied volledig onafhankelijk van Rusland te worden. En hebben we een belangrijke stap gezet voor een vrijer, veiliger en onafhankelijker Europa. Het wordt tijd om de samenhang van de EU als grote sterkte te gebruiken.
door Dan Jørgensen, Eurocommissaris voor Energie en Huisvesting