Renze van Vuuren, teammanager ISDE: ‘Met de ISDE-regeling zijn al honderdduizendenwoningen verduurzaamd’

Met dit Europese geld wordt onder andere de Investeringssubsidie Duurzame energie en Energiebesparing (ISDE-regeling) gefinancierd.

‘In 2024 heeft de ISDE € 600 miljoen beschikbaar gesteld voor zonneboilers, (hybride) warmtepompen, isolatiemaatregelen, elektrische kookvoorzieningen en aansluitingen op een warmtenet. Van 2022 tot halverwege 2024 heeft deze regeling 430.000 woningen in Nederland helpen verduurzamen en zijn er 160.000 warmtepompen geïnstalleerd met ISDE-subsidie.’ Aan het woord is Renze van Vuuren, teammanager ISDE bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). ‘De ISDE bestaat uit meerdere onderdelen, waarvan het onderdeel subsidie voor particuliere woningeigenaren is opgenomen als maatregel in het Herstel- en Veerkrachtfonds.’

Next Generation EU

De ISDE krijgt een kleine € 1,4 miljard van het Herstel- en Veerkrachtfonds, ook wel bekend als ‘Next Generation EU’. Hiermee stimuleert Nederland woningeigenaren om hun huizen te isoleren en over te stappen naar hernieuwbare energie. Het ministerie van Financiën voert de regie op het fonds namens Nederland. ‘Waar het herstelfonds aanvankelijk in het leven was geroepen om de economieën van de Europese lidstaten weerbaarder te maken tegen crises zoals corona is het fonds ook bedoeld om projecten te financieren die de lidstaten minder afhankelijk maken van Russisch gas’, vertelt Freek Janmaat, economisch adviseur van de Europese Commissie. ‘In 2023 is namelijk het programma REPowerEU aan het herstelfonds toegevoegd’, aldus Janmaat. 

Hervormingen en investeringen

Het herstelfonds loopt tot eind 2026 en bevat in totaal € 648 miljard. Janmaat: ‘Nederland heeft zich er samen met een aantal andere lidstaten sterk voor gemaakt dat landen dit geld niet zomaar krijgen. Daar moeten hervormingen of investeringen tegenover staan die zijn vastgelegd in een herstelplan. Naar schatting levert dit fonds de gehele Europese Unie 1,4% extra groei op van het bruto binnenlands product.’ Voor Nederland is dus – dankzij de plannen die ons land heeft ingediend – € 5,4 miljard beschikbaar. Janmaat: ‘Het toekennen van de gelden gebeurt zodra Nederland voortgang heeft gemaakt met de afgesproken hervormingen en investeringen. Zo heeft de Europese Commissie eind september een eerste betaling overgemaakt aan Nederland van € 1,3 miljard. Nederland is voornemens nog vier betaalverzoeken in te dienen.’ 

Eisen en voorwaarden

De plannen die Nederland heeft ingediend om in aanmerking te komen voor subsidies uit het herstelfonds moeten voor een groot deel verband houden met klimaat. Janmaat: ‘Dat mogen hervormingen zijn, maar ook investeringen. De ISDE-subsidie, die al sinds 2017 bestaat, sluit heel mooi aan bij de eisen en voorwaarden van het herstelfonds. Daarom heeft Nederland deze regeling ingediend bij de Europese Commissie als onderdeel van het herstelplan. En met succes.’ 

Bekendheid ISDE-regeling

‘ISDE wordt voor € 1,4 miljard gefinancierd uit het EU-Herstelfonds’, zegt Van Vuuren. ‘Met dit geld kan de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, als uitvoerder van de regeling, subsidies voor verduurzaming van woningen ook de komende jaren blijven toekennen. Particulieren weten ons gelukkig steeds beter te vinden. Dat geldt overigens ook voor installateurs, die hun klanten op de subsidie wijzen. De ISDE-regeling wordt steeds meer een bekend begrip.’ De hoogte van het subsidiebedrag per apparaat of maatregel hangt overigens af van het soort zonneboiler, warmtepomp of isolatie. Van Vuuren: ‘Gemiddeld genomen krijgen subsidieaanvragers 30% van hun investeringen terug. Dat kan per geval dus minder zijn, maar ook meer. Het meest gevraagd zijn subsidies voor warmtepompen, dakisolatie en hoogrendementsglas. Deze maatregelen vormen het grootste deel van de aanvragen.’

Besparingen

Met de ISDE bespaart Nederland significant op energie, met name door verduurzamingsmaatregelen zoals isolatie en warmtepompen. In 2022 hebben de maatregelen gemiddeld een reductie van 40-50% in het energieverbruik voor woningen opgeleverd van huishoudens die gebruikmaakten van de subsidie. Waarschijnlijk neemt deze impact alleen maar verder toe door een breder gebruik en toenemende aanvragen voor duurzame apparaten en isolatiemaatregelen.

Nationaal beleid

De maatregelen uit het herstelplan van Nederland nemen bestaand nationaal beleid als vertrekpunt. Janmaat: ‘Alle investeringen en hervormingen die in het Nederlandse plan zitten, zijn gebaseerd op eerder door Nederland overeengekomen maatregelen. De besluitvorming kwam tot stand na een consultatieproces waarin zowel de Tweede Kamer als andere belanghebbende partijen zijn meegenomen, zoals de sociale partners, organisaties uit het maatschappelijk middenveld en decentrale overheden. Op die manier sluiten de projecten mooi aan bij de koers die de overheid al heeft ingezet voor het stimuleren van de economie, maatschappij en verduurzaming.’

Herstel- en Veerkrachtfonds van de Europese Unie

De EU-lidstaten pakken samen het herstel van de coronacrisis en de energiecrisis op. Daarom is in 2021 het Herstel- en Veerkrachtfonds opgericht. Nederland maakt aanspraak op € 5,4 miljard aan subsidies. Onderdeel daarvan is het programma REPowerEU, dat in 2023 aan het fonds is toegevoegd om na de Russische invasie in Oekraïne zo snel mogelijk de afhankelijkheid van Russisch gas af te bouwen in Europa.