Direct naar de inhoud
Logo van de Europese Commissie
Vertegenwoordiging in Nederland van de Europese Commissie
  • 20 oktober 2025

Een Middellandse Zeegebied met kansen voor iedereen

Read-out of the weekly meeting of the von der Leyen Commission by Kaja Kallas, High Representative of the Union and Vice-President of the European Commission, and Dubravka Šuica, European Commissioner, on the Pact for the Mediterranean

 

In deze tijd van grote geostrategische en economische onzekerheden is het zaak nauwer met onze partners en buurlanden samen te werken. Om deze reden ontwikkelen we nu een gemeenschappelijke mediterrane ruimte. Ons voorstel voor een pact voor het Middellandse Zeegebied moet onze samenwerking naar een hoger plan tillen. Het pact omvat gezamenlijke acties die uitgaan van gedeelde belangen en wederzijdse voordelen. De inhoud ervan is flexibel en kan met nieuwe beleidsterreinen worden uitgebreid.

Alle generaties staan centraal

Het versterkte partnerschap tussen de EU en de landen van ons zuidelijk nabuurschap draait in de eerste plaats om mensen. Mensen van alle generaties staan bij dit nieuwe pact centraal. De grootste troef van het Middellandse Zeegebied is echter zijn jeugd, en daarmee zijn talent en creativiteit. Maar al te vaak stuiten kansen op obstakels tussen landen.

Een mediterrane universiteit

Het pact begint dan ook met een gedurfd idee: een mediterrane universiteit die studenten van rondom de Mare Nostrum bijeenbrengt. Dankzij gezamenlijke cursussen, zomerscholen, gezamenlijke diploma’s en mobiliteitsmogelijkheden, en op een goede dag, gezamenlijke campussen, zullen studenten leren samenwerken en samen tot nieuwe ideeën komen.

Culturele banden en diversiteit zijn onze zachte kracht. Wij zullen ons voor culturele uitwisselingen en cultureel erfgoed inzetten en duurzaam toerisme ondersteunen. Ook sport brengt mensen samen. Met onze #BeActive-campagnes en steun voor de Middellandse Zeespelen versterken we dan ook onze banden en bevorderen we gelijkheid door middel van participatie.

Een geïntegreerde en duurzame mediterrane economie 

In de tweede plaats is het nieuwe pact erop gericht welvaart te stimuleren en een meer geïntegreerde en duurzame mediterrane economie op te bouwen. Ons doel is duidelijk: handel en investeringen aanmoedigen en hoogwaardige banen en kansen creëren. We zullen onnodige belemmeringen wegnemen en het vertrouwen van investeerders winnen.

Connectiviteit versterken, 5G uitbreiden, AI 

Wij zijn van plan een krachtige impuls te geven aan ondernemerschap, met name op het niveau van startups en kmo’s. Digitale transformatie is een andere belangrijke stimulans. Met ons technologieaanbod zullen we de connectiviteit versterken via de kabelsystemen Medusa en Blue-Raman, 5G uitbreiden en plattelandsgebieden nieuwe mogelijkheden bieden. Samen zullen we een echt geïntegreerde digitale economie opbouwen door AI, data-infrastructuur en opleiding op het gebied van cyberbeveiliging te ondersteunen.

Schone energie en energiezekerheid

En we willen werken aan een toekomst met schone energie en energiezekerheid. Het trans-mediterrane initiatief voor hernieuwbare energie en schone technologie (T-MED) draait om investeringen in zonne-energie, windenergie en waterstof. Het moet het Middellandse Zeegebied laten uitgroeien tot een krachtcentrale voor schone energie. Een T-MED-investeringsplatform zal publieke en particuliere financiering samenbrengen, terwijl een T-MED-vaardighedenagenda ervoor zal zorgen dat niemand bij deze groene transitie aan zijn lot wordt overgelaten.

Duurzame mobiliteit

Met het Blue Mediterranean Health and Wealth-initiatief investeren we in duurzame visserij, schone zeeën en maritieme innovatie. En via nieuwe en bestaande vervoerscorridors en -netwerken brengen we mensen en goederen efficiënter bij elkaar – per spoor, over de weg, over zee en door de lucht. Daarbij kiezen we voor duurzaamheid, dankzij schone brandstoffen en slimmere stedelijke mobiliteit.

Veiligheid verhogen

Ten slotte staat het pact in het teken van veiligheid, paraatheid en migratiebeheer. Geen welvaartsgroei zonder stabiliteit. We zullen onze samenwerking op het gebied van veiligheid opvoeren. We zullen conflicten voorkomen, desinformatie tegengaan en reageren op bedreigingen variërend van cyberaanvallen tot gewelddadig extremisme. Door een programma voor rampenparaatheid zetten we een op AI gebaseerd systeem voor vroegtijdige waarschuwing op, verbeteren we de voedselzekerheid en breiden we de civiele bescherming uit, met onder meer een nieuw brandbestrijdingscentrum voor de hele regio.

Sterker optreden tegen migrantensmokkel en mensenhandel

Migratiebeheer blijft een van onze belangrijkste gemeenschappelijke uitdagingen. Met de volledige-routeaanpak willen we het grensbeheer versterken en illegale migratie voorkomen. Wij willen krachtiger optreden tegen migrantensmokkel en mensenhandel. Wij zullen vrijwillige terugkeer en re-integratie van migranten ondersteunen en nauwer gaan samenwerken op het gebied van terugkeer uit de EU. Wij zullen overgaan tot praktische samenwerking op het gebied van justitie en rechtshandhaving om de strijd tegen zware criminaliteit en terrorisme op te voeren. Migratie kan ook worden gezien als een kans. In die optiek kunnen we veilige en legale arbeidsmigratiemogelijkheden bevorderen via talentpartnerschappen en mobiliteit.

Ook voor buurlanden en de de Golfstaten

Het pact voor het Middellandse Zeegebied is niet alleen een politieke verklaring. Het is een actieplan voor tastbare resultaten. Aan alle initiatieven moeten ook de buurlanden van onze buurlanden kunnen deelnemen, en in het bijzonder de Golfstaten.

Ons streven: kansen voor allen, sterkere economieën en meer veiligheid voor iedereen. Laten we samen zee kiezen en een echt gemeenschappelijke mediterrane ruimte creëren.  Eén zee. Eén pact. Eén toekomst!